Con số "gây sốc" nói trên được báo Anh The Guardian dẫn tài liệu nội bộ của Meta. Tài liệu bao gồm một số cáo buộc đối với Meta, dựa trên thông tin Văn phòng Tổng chưởng lý bang New Mexico (Mỹ) nhận được từ các nhân viên Meta và thông tin trao đổi giữa họ. Đây là một phần bằng chứng mà Tổng chưởng lý New Mexico Raúl Torrez đưa ra khi kiện hãng Meta ngày 5-12-2023.
Đáng chú ý, một tài liệu của Meta đã ước tính khoảng 100.000 trẻ em sử dụng Facebook và Instagram bị quấy rối tình dục mỗi ngày. Họ không chỉ bị quấy rối bởi những bình luận "khiếm nhã" mà còn nhận được cả bằng hình ảnh "nhạy cảm" từ người dùng khác.
"Dù hãng Meta biết về các nội dung gây hại trên các nền tảng của mình nhưng không có biện pháp ngăn chặn triệt để" – tài liệu lưu ý.
Nhiều trẻ vị thành niên bị quấy rối tình dục khi sử dụng Facebook. Ảnh minh hoạ: Shuterstock
Tài liệu cũng đề cập tới sự cố với cô con gái 12 tuổi của một giám đốc Apple bị gạ gẫm qua Instagram Direct - trình nhắn tin của Instagram vào năm 2020.
Một nhân viên Meta khi đó tỏ ra lo lắng vì có liên quan đến Apple. "Đây là điều khiến Apple tức giận đến mức đe dọa loại chúng ta khỏi App Store" - nhân viên này nói.
Chưa hết, một slide thuyết trình nội bộ của Meta năm 2021 về an toàn trẻ em cũng cho thấy công ty "chưa đầu tư đủ vào hoạt động kiểm soát nội dung khiêu dâm liên quan đến trẻ vị thành niên trên Instagram, nhất là bình luận khiêu dâm do chính trẻ vị thành niên đăng. Đây không chỉ là trải nghiệm tồi tệ đối với người dùng thông thường mà còn là cơ hội để kẻ xấu xác định và kết nối với nhau".
Tài liệu nội bộ cũng nêu bật mối lo ngại của nhân viên Meta về sự an toàn của trẻ vị thành niên khi một giám đốc nói rằng việc chăm sóc trẻ em trên nền tảng "không đáng kể".
Meta có vẻ cũng đã nhận thức được vấn đề "có thể tạo tác động không mong muốn cho trẻ em, gồm video nhạy cảm mà cả người lớn lẫn trẻ em đều có thể tiếp cận.
Đáp lại thông tin trên, đại diện Meta cho biết: "Chúng tôi muốn thanh thiếu niên có trải nghiệm trực tuyến an toàn, phù hợp với lứa tuổi. Công ty đã dành một thập kỷ để giải quyết những vấn đề trên, đồng thời tuyển dụng những người đã cống hiến sự nghiệp của mình để giữ cho trẻ an toàn trên môi trường trực tuyến".
Đại diện của Meta cũng nhấn mạnh: "Tài liệu trên đã mô tả sai công việc của chúng tôi bằng cách sử dụng các trích dẫn có chủ ý".
Meta từng nhiều lần bị kiện vì hai nền tảng Facebook và Instagram gây hại đến trẻ vị thành niên.
Dự kiến tới cuối tháng 1 này, Giám đốc điều hành (CEO) Meta Zuckerberg cùng CEO của Snap,Discord, TikTok và X phải giải trình trước Thượng viện Mỹ về sự an toàn của trẻ em trên các nền tảng của mình.
Tình cờ biết MiraWEB - nền tảng tạo website bằng AI đầu tiên của Việt Nam, anh Nguyễn Hải Long, chủ cửa hàng bún chả ở TP Hà Nội, thử tạo trang web quảng bá sản phẩm. Sau khi nhập câu lệnh "Nhà hàng bún chả Hồ Gươm" và viết mô tả ngắn gọn: "Nhà hàng mang đến nhiều món ăn với hương vị chuẩn Hà Nội như bún chả, bún cá, bánh tôm...", anh Long thật sự bất ngờ khi AI này hoàn thành cơ bản website chỉ trong 30 giây.
Dần thay thế con người
"Với website mà AI đã tạo ra, người dùng có thể chỉnh sửa dễ dàng theo ý muốn với vài thao tác cơ bản để có phiên bản hoàn thiện. Không cần có chuyên môn về công nghệ hay lập trình cũng có thể dễ dàng sử dụng công cụ này" - anh Long cho biết. Bên cạnh tạo website tự động, MiraWEB còn có thể tích hợp tên miền, email, số điện thoại hotline... hoặc tích hợp với các công cụ, nền tảng khác như Google, Analytics, Facebook để giúp doanh nghiệp (DN) tối ưu hóa nội dung, kế hoạch marketing.
MiraWEB ra mắt hồi tháng 7-2023, được phát triển bởi Tenten.vn cùng Trung tâm Phát triển ứng dụng Blockchain (Mira Blockchain Center, do Công ty CP DTS Group và Công ty GMO-Z.com Runsystem hợp tác xây dựng). Đây là bước đột phá trong lĩnh vực công nghệ, nhằm hỗ trợ cho cá nhân, DN vừa và nhỏ khởi tạo website dễ dàng, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Bên cạnh AI của người Việt, rất nhiều AI khác do thế giới phát triển đã được ứng dụng hiệu quả vào hoạt động của DN, cá nhân. Chẳng hạn, trợ lý AI toàn diện Monica được trang bị các mô hình AI tiên tiến nhất hiện nay như GPT-4, Claude, Bard... có thể giúp người dùng nhắn tin, tìm kiếm, viết, dịch và nhiều tính năng khác. Trợ lý AI này cũng cung cấp công cụ xử lý ảnh, video và PDF, nhờ đó hỗ trợ người dùng là sinh viên, chuyên gia... thực hiện từ bài luận học thuật đến báo cáo kỹ thuật.
Bên cạnh đó còn có ứng dụng AIKTP với khả năng hỗ trợ viết content (nội dung) theo yêu cầu hay nhiều ứng dụng AI khác có thể tạo hình ảnh, thiết kế thời trang, tạo bộ ảnh mẫu thời trang...
Mới đây, CEO của Figure, ông Brett Adcock, đăng video về nguyên mẫu robot Figure-01 có thể sử dụng máy pha cà phê chỉ sau 10 giờ học thông qua quan sát video quay lại cảnh con người thực hiện. Mặc dù hành động đơn giản nhưng nó đánh dấu việc robot có thể học nhiều tác vụ như pha cà phê, giặt và gấp quần áo... chỉ từ hình ảnh/video. Thậm chí, đã từng có AI robot biết chơi chứng khoán và thực hiện thay con người nhiều nhiệm vụ cần chất xám.
Hình ảnh do công nghệ trí tuệ nhân tạo vẽ ra chỉ trong 30 giâyẢnh: LÊ TỈNH
Đe dọa người lao động?
Theo dữ liệu từ Layoffs.fyi, 2 "gã khổng lồ" Google và Amazon mới đây thông báo sẽ có đợt sa thải lớn với số lượng hàng ngàn người ở nhiều bộ phận khác nhau. Nền tảng xã hội Discord cũng sẽ cho 17% nhân viên thôi việc. Unity Software, nhà sản xuất công nghệ sử dụng trong các game di động phổ biến như Pokemon Go, sẽ cắt giảm 25% lực lượng lao động. Ứng dụng học ngôn ngữ Duolingo đã sa thải khoảng 10% nhân viên hợp đồng.
Năm ngoái, các công ty Chegg, IBM và Dropbox cho biết AI chính là một trong những lý do khiến họ suy nghĩ lại về nhân sự. Theo dự đoán, hàng trăm triệu việc làm trên toàn cầu có thể bị ảnh hưởng vào thời gian tới bởi AI, dù công nghệ này có tiềm năng tạo ra các việc làm mới và khác biệt trong tương lai.
Tại Việt Nam, bà B.X.H., nhân viên hành chính - nhân sự của một công ty công nghệ (quận 3, TP HCM), cho biết hiện nay các nhân viên công nghệ thông tin (IT) của DN rất tích cực sử dụng AI như ChatGPT để tiết kiệm thời gian xử lý những công việc đơn giản, dành thời gian tập trung làm các dự án phức tạp, quy mô lớn hơn. "Việc cắt giảm nhân sự trong thời gian gần đây thường là do tái cấu trúc nội bộ và hầu hết rơi vào các phòng, ban có công việc đơn giản mà AI có thể làm như chăm sóc khách hàng, quản trị viên... Có thể trong 1 - 2 năm tới, tôi cũng sẽ bị nghỉ việc hoặc điều chuyển sang bộ phận khác" - bà H. lo lắng.
Trong khi đó, theo tìm hiểu của phóng viên, nhiều công ty đang tăng cường tuyển thêm nhân viên viết code, phát triển phần mềm hay nhân sự có khả năng sử dụng và sáng tạo từ AI tạo sinh...
Ông Giáp Văn Đại, nhà sáng lập kiêm CEO của Nami Foundation, cho biết sự phát triển mạnh mẽ của AI đã tạo ra bước ngoặt ở các lĩnh vực như thiết kế thời trang, website, xử lý hình ảnh, phân loại sản phẩm, mở tài khoản ngân hàng, tính toán... khi không còn quá phụ thuộc vào sức người mà lại hoàn thành công việc một cách nhanh chóng, hiệu quả. Chính vì vậy, nhiều chủ DN tại Việt Nam cũng như đội ngũ nhân sự đều rất chuộng AI và ra sức đào tạo bằng cách đưa các dữ liệu vào để phát triển nó trở thành công cụ hỗ trợ công việc.
Tuy vậy, theo ông Đại, AI chỉ thay thế con người trong những công việc mang tính chất lặp đi lặp lại, chứ không thể thay hoàn toàn. AI hiện vẫn còn hạn chế về hiểu biết và sáng tạo một cách chuyên sâu, đặc biệt trong những lĩnh vực đòi hỏi sự tinh tế và cá nhân hóa cao.
"Chẳng hạn, trong thiết kế website, khách hàng thường yêu cầu thay đổi nhiều chi tiết, bố cục để tăng cường sự thu hút, phù hợp với thị hiếu của người dùng. Công việc này bắt buộc phải có sự tương tác giữa con người với nhau, còn AI lúc này chỉ đóng vai trò hỗ trợ" - ông Đại phân tích.
Theo ông Tạ Công Sơn, Trưởng Phòng Phát triển AI - dự án Chống lừa đảo, những công việc lặp lại và có tính chất đơn giản sẽ bị AI thay thế. Xu hướng tất yếu này đòi hỏi người lao động phải linh hoạt và tự thích nghi với môi trường làm việc mới, nơi AI đóng vai trò ngày càng quan trọng hơn.
"Trong nhiều tình huống, AI chỉ xử lý được những nhiệm vụ dựa trên dữ liệu và thuật toán mà con người cung cấp. Công cụ này vẫn còn hạn chế trong xử lý những tình huống không dự đoán trước được hoặc yêu cầu chuyên sâu. Ví dụ, những công việc đòi hỏi sự sáng tạo, phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề phức tạp và cần linh hoạt tùy tình huống như đàm phán kinh doanh, giải quyết vụ việc pháp lý... đều cần phải có sự tham gia của con người" - ông Sơn chỉ rõ.
Nguy cơ mất việc lên đến 70%
Một giảng viên trong lĩnh vực AI tại TP HCM đánh giá AI làm thay đổi cách thức hoạt động trong mọi lĩnh vực, thậm chí ở công việc đòi hỏi tri thức cao. Nguy cơ mất việc trong mọi ngành nghề đều có thể lên đến 70%.
Các nhà kinh tế của Goldman Sachs dự đoán khoảng 300 triệu việc làm full-time trên thế giới sẽ mất đi, trong đó giới "cổ cồn trắng" có nguy cơ cao nhất.
Do đó, người lao động cần nâng cao kiến thức, sáng tạo, tìm hiểu sâu về AI để tối ưu hóa quy trình công việc và gia tăng hiệu suất, qua đó cũng tăng khả năng cạnh tranh của con người với AI.
Sự kiện này đã đưa Nhật Bản trở thành quốc gia thứ 5 trên thế giới có tàu vũ trụ hạ cánh thành công trên vệ tinh tự nhiên của trái đất - sau Nga, Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ.
Tàu SLIM ra mắt vào tháng 9-2023, cùng với kính viễn vọng không gian tia X XRISM. Trước nỗ lực đổ bộ mặt trăng, SLIM từng hoạt động trên quỹ đạo trái đất và gửi về các dữ liệu quý giá. Đúng như dự kiến, tàu đổ bộ này đã đi một chặng đường dài, vòng quanh mặt trăng trước khi đổ bộ vào khu vực Mare Nectaris cách xích đạo khoảng 15 độ về phía Nam. Nhiệm vụ của nó là cung cấp những hiểu biết về thành phần của khu vực, từ đó làm sáng tỏ sự hình thành và tiến hóa của thiên thể.
SLIM cũng đã triển khai thành công 2 robot tự hành nhỏ là một máy bay hình chiếc phễu và một máy bay hình quả bóng, tên là LEV-1 và LEV-2. Tuy nhiên, sự cố nghiêm trọng lập tức được ghi nhận ngay sau khi đổ bộ: Các tấm pin mặt trời của SLIM đã không thể hoạt động như dự kiến.
Theo Space.com, các quan chức JAXA cho biết vẫn đang tìm hiểu và khắc phục sự cố về điện này. Vẫn chưa rõ vì sao pin mặt trời không hoạt động nhưng khả năng chúng bị hỏng là thấp. Rất có thể tàu đổ bộ đã không hướng về phía mặt trời như mong đợi. JAXA vẫn đang nỗ lực khắc phục. Trong tình huống xấu nhất, SLIM có thể im lặng vĩnh viễn trong vài giờ tới khi nguồn năng lượng dự trữ cạn dần.
Các nhà nghiên cứu tại ĐH Trí tuệ nhân tạo Mohammed Bin Zayed (MBZUAI) ở Abu Dhabi (UAE) đã phát triển một hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng ghi nhận và sao chép nét chữ viết tay của mọi người, sau đó tạo ra văn bản với kiểu chữ viết tay giống hệt.
Có tên AI HWT, công cụ chỉ cần một vài đoạn chữ viết tay của bất kỳ ai là có thể tạo ra văn bản nhái y như thật.
Mục đích tạo ra công cụ là giúp những người bị thương hoặc gặp vấn đề khiến họ không thể cầm bút viết. Khi đó, hệ thống sẽ giúp tạo ra những văn bản viết tay giống hệt nét chữ của họ.
Ngoài ra, công cụ AI HWT còn giúp người dùng có thể viết các đoạn văn bản dài bằng nét chữ viết tay của mình mà không cần phải mất công sức cầm viết. Nó cũng giúp "giải mã" chữ viết của các bác sĩ vốn nổi tiếng "khó đọc".
Công cụ AI HWT tạo ra những văn bản viết tay nhái theo những nét chữ viết của 6 người khác nhau (cột trái). Ảnh: MBZUAI.
Bên cạnh mặt tích cực, công cụ AI HWT đã khiến nhiều người phải lo ngại bởi nó có thể bị lợi dụng để tạo ra những văn bản giả mạo hoặc nhái để làm giả chữ ký trên hợp đồng
Chính các tác giả tại MBZUAI cũng thừa nhận rằng họ lo ngại công cụ AI của mình có thể bị sử dụng sai mục đích, do vậy nhóm đã rất thận trọng khi nghiên cứu công cụ này.
"Chữ viết tay đại diện cho danh tính của một người, vì vậy chúng tôi đang suy nghĩ cẩn thận trước khi triển khai công cụ này ra cộng đồng" – trang New York Post dẫn lời đại diện nhóm nghiên cứu cho biết.
Nỗi lo công cụ AI HWT có thể bị dùng cho mục đích xấu hoàn toàn có cơ sở bởi thực tế người dùng đã chứng kiến "mặt trái" của AI.
Nhiều công cụ chỉnh sửa ảnh, video tích hợp AI, cho phép tạo ra những hình ảnh hoặc video giả mạo một cách dễ dàng…
Thậm chí, nhiều công cụ AI còn có thể nhái theo giọng nói của người khác chỉ từ một đoạn thu âm ngắn, cho phép kẻ xấu có thể lợi dụng để thực hiện các cuộc gọi điện lừa đảo.
Để ngăn chặn khả năng công cụ AI HWT "làm điều có hại", nhóm nghiên cứu hướng tới việc nâng cao nhận thức của cộng đồng và phát triển các công cụ để chống giả mạo chữ viết tay. "Điều này giống như việc phát triển một công cụ chống virus máy tính" – nhóm nghiên cứu nhấn mạnh.
Công cụ AI HWT hiện mới chỉ hỗ trợ tiếng Anh và tiếng Pháp. Các nhà nghiên cứu đang tiếp tục làm việc để công cụ này có thể hỗ trợ nhiều ngôn ngữ phức tạp hơn.
Trong thời gian gần đây, các ứng dụng (app) giả mạo giao diện, logo và màu sắc của các app hợp pháp ngày càng nhiều trên mạng khiến người dùng gặp rủi ro.
Chẳng hạn, người dùng bị nhầm lẫn với app hợp pháp nên khi tải app đó về thiết bị, họ sẽ bị app giả mạo xâm nhập và đánh cắp thông tin cá nhân. Sau đó, đối tượng xấu sẽ dựng kịch bản và lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dùng.
App giả mạo không chỉ giới hạn ở một lĩnh vực cụ thể mà lan rộng khắp mọi nơi từ ngân hàng, y tế, tư vấn... Ví dụ: các ứng dụng giả mạo như app của Chính phủ, Tổng cục Thuế.
Đáng chú ý, sự xuất hiện của các app giả mạo không chỉ hạn chế ở Google Play Store mà cả trên App Store của Apple, dù Apple áp dụng các chính sách kiểm duyệt khá nghiêm ngặt.
Ứng dụng của Tổng Cục Thuế bị giả mạo
Để phòng tránh, người dùng cần chú ý đến các dấu hiệu nhận biết như logo và màu sắc của ứng dụng. Nếu phát hiện bất kỳ sự khác biệt nào, dù nhỏ nhất, cần cẩn thận kiểm tra thêm thông tin.
Ngoài ra, các lỗi chính tả và cấu trúc ngôn ngữ kém cũng là một dấu hiệu khác của phần mềm giả mạo. Thông thường, những lỗi này không phải là ngẫu nhiên mà được tạo ra cố ý để tránh các công cụ quét bản quyền.
Một cách khác để đánh giá là thông qua các đánh giá từ người dùng. Tuy nhiên, cần thận trọng vì những nhà phát triển phần mềm giả mạo có thể tạo ra các đánh giá giả để lừa người dùng. Các dấu hiệu như bình luận bị tắt, điểm số thấp hoặc nhiều đánh giá tiêu cực là những cảnh báo rõ ràng.
Cuối cùng, việc kiểm tra số lượng tải về trên các cửa hàng ứng dụng cũng là một phương pháp hữu ích. Một ứng dụng tuyên bố phổ biến nhưng chỉ có vài trăm hoặc vài nghìn lượt tải về thường là dấu hiệu của một phần mềm không đáng tin cậy.
Ngày 18-1, Tập đoàn công nghệ Bkav đã công bố kết quả "Đánh giá an ninh mạng dành cho người sử dụng cá nhân" do Bkav thực hiện trong tháng 12-2023. Theo đó, thiệt hại do virus máy tính gây ra đối với người dùng Việt Nam ở mức 17,3 ngàn tỉ VND (tương đương 716 triệu USD). Con số này giảm so với các năm trước.
Cũng theo Bkav, tình hình an ninh mạng trong nước vẫn nổi cộm nhiều vấn đề nóng khi tấn công bằng virus mã hóa dữ liệu tiếp tục gia tăng, nhắm vào các máy chủ trọng yếu; máy tính không có kết nối Internet cũng có thể bị tấn công gián điệp APT (Advanced Persistent Threats); lừa đảo tài chính trực tuyến không có dấu hiệu hạ nhiệt.
Tổng kết tình hình virus máy tính tại Việt Nam năm 2023
Lừa đảo tài chính qua mạng
Báo cáo khảo sát an ninh mạng của Bkav ghi nhận tỉ lệ người dùng nhận được tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo tiếp tục gia tăng. Nếu năm 2022, con số này là 69,6% thì trong năm 2023 là 73%.
Trong các vụ việc lừa đảo với mục đích tài chính, kẻ xấu yêu cầu người dùng chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng.
Ông Nguyễn Văn Cường, Giám đốc phụ trách an ninh mạng của Bkav, cho biết: "Nguyên nhân là việc mua bán, trao đổi tài khoản ngân hàng đang diễn ra quá dễ dàng. Nhiều người đơn giản cho rằng bán đi các tài khoản mình không sử dụng sẽ không có vấn đề gì. Song thực tế, kẻ xấu đã lợi dụng những tài khoản ngân hàng này để thực hiện các giao dịch phi pháp, giấu nguồn gốc, gây khó khăn cho cơ quan điều tra".
Virus đánh cắp tài khoản tăng
Trong năm 2023, hệ thống giám sát và cảnh báo virus của Bkav ghi nhận có tới 745.000 máy tính bị nhiễm virus đánh cắp tài khoản (Facebook, ngân hàng), tăng 40% so với năm 2022. Phát tán mạnh nhất phải kể đến các dòng như RedLineStealer, ArkeiStealer, Fabookie… đều nằm trong top 20 dòng virus lây nhiễm mạnh ở Việt Nam.
Nếu như năm ngoái, các virus này vẫn còn "sơ khai", chỉ đánh cắp dữ liệu tài khoản, mật khẩu, cookies… thì năm nay, chúng đã được "nâng cấp" để đặc biệt nhắm vào các tài khoản Facebook Bussiness, truy vấn thêm các thông tin về phương thức thanh toán, số dư...
Khai thác thành công, hacker sử dụng chính tài khoản nạn nhân để âm thầm chạy quảng cáo thay vì ngay lập tức chiếm tài khoản hòng kiếm thêm lợi nhuận, nâng cao thứ hạng (SEO) các trang web phát tán mã độc.
Tấn công gián điệp APT
Năm 2023, Bkav phát hiện nhiều chiến dịch tấn công APT của các nhóm hacker Mustang Panda, APT31... sử dụng các phần mềm gián điệp (PlugX, CobaltStrike, njRAT ...) nhằm âm thầm đánh cắp các file dữ liệu lưu trữ trong các máy không có internet. Nghiên cứu cho thấy phần mềm gián điệp nhắm đến các file có định dạng .doc, .docx, .xls, .xlsx, .ppt, .pptx, .pdf... trên máy tính rồi giấu vào USB, chờ cơ hội lây lan sang máy khác có Internet. Khi đó, chúng sẽ gửi toàn bộ dữ liệu đánh cắp được về máy chủ của hacker.
Số lượng các cuộc tấn công gián điệp APT tại Việt Nam trong năm 2023 tăng 55% so với 2022, nhắm vào hơn 280.000 máy tính.
Máy chủ bị tấn công
Năm 2023, hệ thống giám sát và cảnh báo virus của Bkav ghi nhận hơn 19.000 máy chủ bị tấn công mã hóa tống tiền từ 130.000 địa chỉ IP độc hại trên toàn thế giới, tăng 35% so với năm 2022. Các dòng virus điển hình tham gia những đợt tấn công này phải kể đến TOP/DJVU, FARGO, LockBit…
Theo các chuyên gia của Trung tâm nghiên cứu mã độc (AntiMalware) Bkav: "Các cuộc tấn công xâm nhập vào máy chủ rất tinh vi, từ nhiều con đường khác nhau, như lỗ hổng máy chủ, lỗ hổng dịch vụ... Quản trị viên cần thường xuyên backup dữ liệu, đánh giá an ninh các dịch vụ trước khi mở ra internet, cài đặt phần mềm diệt virus đủ mạnh để được bảo vệ theo thời gian thực".
Dự báo trong năm 2024, tấn công APT cũng tiếp tục gia tăng khi dữ liệu quan trọng của các tổ chức luôn là đích nhắm của tội phạm mạng trên khắp thế giới. Những cuộc tấn công này không chỉ phức tạp hơn mà mức độ đe dọa cũng đặc biệt nghiêm trọng, hướng tới việc đánh cắp và mã hóa các dữ liệu quan trọng. Điều này đỏi hỏi sự tăng cường về mặt phòng thủ an ninh đối với các hệ thống trọng yếu.
Cách tiếp cận này ngày càng cần thiết đối với các ứng dụng số vốn rất cần "đo ni đóng giày" phù hợp với thực tế từng khách hàng.
Thực tế, bên cạnh những ứng dụng dùng chung vẫn cần có những ứng dụng chuyên biệt cho từng lĩnh vực, từng DN. Điều khác biệt là trong thời đại chuyển đổi số trên nền tảng đám mây là các ứng dụng dù chuyên biệt cũng không thể phân tán mà phải cùng chạy trên những nền tảng chung để liên thông và thống nhất. DN lớn thì cần phải xây dựng nền tảng chung và phát triển những mô-đun ứng dụng có thể tùy chỉnh cho từng đối tượng khách hàng.
Trong thời gian qua, Zalo đã chứng minh được hiệu quả của loại hình mini app (ứng dụng nhỏ) bên trong ứng dụng chính. Mỗi địa phương, mỗi tổ chức có thể xây dựng một mini app riêng rồi tích hợp vào nền tảng Zalo, vừa khai thác hiệu quả số lượng người dùng Zalo vừa tạo tiện lợi cho người dùng. Các mini app hành chính công trên Zalo đã cho thấy mức độ phổ biến hơn hẳn các ứng dụng riêng. Đơn cử, tại tỉnh Tây Ninh, tính đến tháng 12-2023, số lượng người sử dụng mini app "Tây Ninh Smart" đạt hơn 216.757 người, gấp 1,6 lần lượng người dùng ứng dụng "Tây Ninh Smart" trên môi trường Android và iOS trong 2 năm. Theo UBND tỉnh Tây Ninh, việc phát triển tiện ích công trên các nền tảng phổ biến là cách làm phù hợp với mục tiêu giúp người dân dễ tiếp cận, dễ sử dụng, đáp ứng vào các nhu cầu thực tế của người dân. Cái lợi là người dùng không cần phải tải về, cài đặt và cấu hình ứng dụng riêng, mà chỉ cần dùng Zalo là có thể truy cập được các mini app dịch vụ của những tổ chức cần thiết. Giải pháp này còn hữu ích cho những người yếu thế về công nghệ như người lớn tuổi, người có học vấn thấp…
Bắt đầu triển khai từ tháng 3-2023, tính đến cuối năm 2023, loại hình mini app hành chính công của Zalo đã được 12 tỉnh, thành áp dụng. Có hơn 15.349 tài khoản Zalo OA được tạo bởi các cơ quan nhà nước, dịch vụ công; tăng 54% so với năm 2022. Chúng giúp kết nối hữu hiệu, tăng sự tương tác giữa cơ quan, tổ chức với người dân. Các con số thống kê này nói lên một thực tế là các tổ chức cơ sở rất cần có những ứng dụng riêng chạy trên một nền tảng phổ cập. Nếu nền tảng đó có được những ứng dụng phù hợp với mình, các tổ chức cơ sở sẽ tích cực áp dụng để phục vụ cho hoạt động của mình.
Để tránh lãng phí và có thể phát huy hiệu quả, các ứng dụng số cần phải được xây dựng từ nhu cầu thực tế của các nhà cung cấp lẫn người sử dụng.
Cuộc đua phần cứng camera trên điện thoại di động với những cảm biến độ phân giải hàng trăm Mega Pixel (MP) đã từ phân khúc cao cấp hay cận cao cấp lan xuống phân khúc tầm trung và phổ thông ngay từ những ngày đầu năm 2024.
Độ phân giải cao, giá rẻ
Vào tháng 9-2022, Motorora Edge 30 Ultra là smartphone cao cấp đầu tiên trên thế giới được trang bị camera 200MP - cao nhất trong ngành di động với giá 900 euro (khoảng 21,3 triệu đồng).
Xiaomi tham gia cuộc chơi hàng trăm MP từ rất sớm. Vào tháng 11-2019, bộ đôi Mi Note 10 và Mi Note 10 Pro đã được trang bị camera 108MP với giá khoảng cận cao cấp 400 euro. Dòng Xiaomi Redmi bắt đầu có camera 108MP từ mẫu Redmi Note 9 Pro 5G tháng 11-2020 với giá khoảng cận cao cấp 370 euro. Tháng 3-2021, Realme đã tham gia cuộc đua với chiếc smartphone đầu tiên có camera 108MP là Realme 8 Pro. Tháng 11-2022, Realme mới có thêm bộ đôi Realme 10 Pro và Realme 10 Pro+ có camera 108MP với giá phổ thông từ 203 USD. Vào tháng 5-2023, Realme tung ra Realme 11 Pro có camera 100MP với giá 216 USD và Realme 11 Pro+ có camera 200MP với giá tầm trung 281 USD.
Camera 108MP trên smartphone phân khúc phổ thông có giá dưới 5 triệu đồng vừa ra mắt Ảnh: XIAOMI
Xu hướng trang bị camera 200MP cho smartphone cận cao cấp trở xuống tầm trung từ năm 2022 - 2023 đã được tiếp diễn trong năm 2024, đặc biệt là có mức giá mở bán rẻ hơn trước. Mở đầu năm 2024, hãng Xiaomi đã tung ra thị trường vào tối 15-1 dòng smartphone tầm trung và phổ thông Redmi 13 Series có camera tới 108MP và 200MP để đáp ứng cho người dùng phổ biến trải nghiệm nhiếp ảnh di động tối ưu.
Nhiều hãng chọn lối đi riêng
OPPO, nhà sản xuất smartphone đồng hạng 3 thế giới với Xiaomi (theo Counterpoint, vào quý III/2023), đến tháng 2-2023 mới tham gia cuộc chơi camera hàng trăm MP với mẫu Reno8 T có camera 100MP và Reno8 T 5G có camera 108MP.
OPPO tham gia cuộc đua camera theo cách cải thiện tác vụ nhiếp ảnh bằng chip xử lý hình ảnh, thiết đặt camera và các thuật toán phần mềm, sau này được AI hỗ trợ. Đó là lý do mà mẫu flagship cao cấp OPPO Find N3 ra mắt tháng 10-2023 với giá lên đến 1.650 euro chỉ có camera 64MP. Cách thiết đặt hệ thống camera trên smartphone này cho thấy hướng đi riêng của OPPO, đó là toàn bộ 3 camera đều là camera chuyên nghiệp gồm camera chính 48MP, camera tele 64MP và camera góc siêu rộng 48MP. Để tăng chất lượng ảnh chụp xa bằng thu phóng (zoom), OPPO tập trung cho camera telephoto. Camera góc siêu rộng cũng vượt trội thông thường để giúp nâng cao chất lượng ảnh chụp toàn cảnh.
Cách xử lý việc chụp hình trên smartphone của OPPO cũng gần tương đồng với giải pháp của nhà Google trên chiếc Pixel 8 Pro ra mắt tháng 10-2023 có cụm camera 50MP (chính) + 48MP (tele) + 48MP (góc siêu rộng). Những chiếc Google Pixel trước nay vẫn nổi tiếng với công nghệ nhiếp ảnh điện toán, chủ yếu dựa vào thuật toán. Riêng Huawei, từng là một trong những nhà sản xuất smartphone lớn nhất thế giới, do bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm vận của Mỹ (từ tháng 5-2018) nên không có mặt trong cuộc đua camera trên smartphone này.
Samsung, nhà sản xuất smartphone lớn nhất thế giới, bắt đầu trang bị camera 108MP cho phiên bản flagship Galaxy S20 Ultra ra mắt tháng 3-2020 và Galaxy Note20 Ultra vào tháng 8-2020. Đây là chiếc Galaxy Note đầu tiên cũng là cuối cùng có camera 108MP vì từ năm 2021, Samsung không còn sản xuất dòng Note "huyền thoại". Hai thế hệ Galaxy S21 Ultra và S22 Ultra tiếp tục có camera 108MP. Và chiếc Galaxy S23 Ultra ra mắt tháng 2-2023 là thiết bị Samsung đầu tiên trang bị camera 200MP. Vào tháng 3-2022, Samsung bắt đầu trang bị camera 108MP cho phân khúc cận cao cấp với thiết bị đầu tiên là Galaxy A73 (5G) nhưng chỉ bán ở một số thị trường. Smartphone cận cao cấp được bán toàn cầu đầu tiên có camera 108MP là Galaxy M53 (5G) ra đời tháng 4-2022 có giá mở bán ở Việt Nam 12,4 triệu đồng. Cho tới nay, chưa có mẫu smartphone toàn cầu nào ở tầm trung của Samsung được trang bị camera 108MP. Riêng hãng Apple cho đến nay vẫn đứng ngoài những cuộc đua phần cứng của thế giới Android. Ngay cả mẫu smartphone cao cấp nhất và mới nhất là iPhone 15 Pro Max ra mắt tháng 9-2023 cũng chỉ có cấu hình camera khiêm tốn 48MP+12MP+12MP, giống thế hệ tiền nhiệm một năm trước đó.
Thực tế với việc trang bị camera hàng trăm MP cho smartphone, nhà sản xuất cần khoản chi phí lớn, thường chỉ dành cho phân khúc từ cận cao cấp trở lên là hợp lý. Việc nhà sản xuất có thể giải quyết được bài toán giá thành để đưa camera "khủng" xuống phân khúc tầm trung và phổ thông với giá hợp lý thì người dùng được hưởng lợi.
Cảm biến ảnh đóng vai trò quan trọng
Theo giới chuyên môn, chất lượng chụp ảnh trên smartphone phải dựa vào cả 2 yếu tố: phần cứng camera và thuật toán phần mềm. Mặc dù việc đầu tư cho camera sẽ làm tăng chi phí đáng kể nhưng giúp thuật toán phát huy tối ưu sức mạnh. Về nguyên lý, camera có độ phân giải càng cao thì cho ra những tấm ảnh càng đẹp, đặc biệt khi cần phóng to ảnh. Theo anh Anton Đạt, một trong những nhà nhiếp ảnh di động có tiếng, chất lượng cảm biến ảnh đóng vai trò quan trọng của tấm ảnh.
Trong đó, doanh thu dịch vụ PT-TH trả tiền đạt gần 10.500 tỉ đồng (tăng trên 3% so với năm 2022), thuê bao đạt gần 22 triệu (tăng hơn 19% so với năm 2022), đóng góp cho ngân sách nhà nước trên 1.000 tỉ đồng, theo Cục PT-TH và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông).
Lấy thời điểm trước năm 2023 làm mốc tham chiếu, tại Việt Nam có 6 doanh nghiệp nước ngoài (Netflix, Amazon Prime Video, AppleTV, WeTV, iQIYI, MangoTV) tham gia thị trường dịch vụ PT-TH trả tiền bằng cách cung cấp dịch vụ nội dung truyền hình theo yêu cầu xuyên biên giới qua internet vào Việt Nam. Đến tháng 12-2023, cả 6 doanh nghiệp này đều đã có văn bản báo cáo Bộ Thông tin và Truyền thông việc tạm thời chỉ duy trì phổ biến phim theo quy định của Luật Điện ảnh và sẽ tiếp tục triển khai các bước chuẩn bị để đáp ứng yêu cầu, điều kiện tham gia cung cấp dịch vụ PT-TH trả tiền tại Việt Nam.
Hiện nay, phần lớn người dùng sử dụng điện thoại chưa biết cách để bảo vệ thiết bị của mình trước những hacker có ý định xâm nhập để khai thác dữ liệu thông tin cá nhân nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Dưới đây là những cách giúp điện thoại của bạn chống bị hack.
Cập nhật phần mềm mới nhất
Người dùng cần cài đặt cập nhật phần mềm/phiên bản ứng dụng mới nhất ngay khi nó được phát hành. Việc này sẽ giúp lỗ hổng trong chiếc điện thoại được vá và tăng tính an toàn.
Cẩn trọng khi cài đặt ứng dụng
Thông thường, khi cài đặt một ứng dụng sẽ bị yêu cầu cho phép cấp quyền truy cập, cung cấp thông tin, đồng bộ danh bạ điện thoại, bật vị trí…, bạn cần cân nhắc trước khi phê duyệt yêu cầu đó.
Đặc biệt, đối với các ứng dụng/phần mềm chưa được xác minh hoặc từ website không rõ nguồn gốc, người dùng không tải về mà cần phải có sự tư vấn của những người am hiểu, chuyên gia công nghệ.
Kiểm tra tất cả những gì có trong điện thoại
Nếu nhìn thấy trên điện thoại của mình xuất hiện các ứng dụng lạ hoặc cảm thấy nghi ngờ, bạn nên xóa ngay lập tức để thiết bị trở nên "sạch".
Ảnh minh họa
Đối với Android, có thể tải các ứng dụng miễn phí từ Avast và McAfee. Hai ứng dụng này sẽ giúp cảnh báo trong trường hợp người dùng đang cố cài đặt ứng dụng nghi ngờ độc hại và cảnh báo ai đó đang cố lừa họ nhập mật khẩu vào các ứng dụng hoặc trang web “đen”.
Thường xuyên thay đổi mật khẩu
Cần thường xuyên thay đổi mật khẩu trên điện thoại hoặc sử dụng thêm Touch ID để tăng cường mức độ an toàn. Bên cạnh đó, bảo mật các thông tin cá nhân và bảo đảm điện thoại phải bị khóa khi không sử dụng.
Đồng bộ tài khoản trên các thiết bị
Việc đồng bộ tài khoản Google Chrome hay Safari với thiết bị di động và máy tính giúp người dùng không mất thời gian khi gõ lại mật khẩu đã lưu sẵn, đồng thời bảo vệ thiết bị khỏi những trang web không an toàn.
"Pin hạt nhân với kích thước 15 x 15 x 5mm sử dụng 63 đồng vị hạt nhân để tạo ra 100 microwatt và điện áp 3V thông qua quá trình phân rã phóng xạ" - chuyên trang công nghệ Techradar dẫn tuyên bố từ hãng công nghệ Betavolt (Trung Quốc).
Pin hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm và hãng có kế hoạch sản xuất hàng loạt để sử dụng trong các thiết bị thương mại như điện thoại, máy bay không người lái. Nó còn có thể được ứng dụng vào thiết bị hàng không vũ trụ, trí tuệ nhân tạo (AI), thiết bị y tế, cảm biến và robot siêu nhỏ.
Pin hạt nhân do Betavolt phát triển có thể sử dụng cho điện thoại 50 năm mà không cần sạc. Ảnh: Betavolt
"Công nghệ này có thể cách mạng hóa thiết bị điện tử bằng cách loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng bộ sạc di động và tạo ra các thiết bị chạy liên tục 50 năm mà không bị suy giảm công suất" – hãng Betavolt quả quyết.
Không chỉ siêu nhỏ, siêu bền, nguồn năng lượng vô tận … mà pin hạt nhân này còn được cho là an toàn tuyệt đối "vì không bắt lửa hoặc phát nổ" khi gặp sự cố.
Trước lo ngại pin hạt nhân có thể hại sức khỏe người dùng, Betavolt lên tiếng trấn an: "Pin hạt nhân an toàn vì nó không có bức xạ bên ngoài. Sau khi pin bị phân hủy, 63 đồng vị hạt nhân sẽ trở thành đồng, không có tính phóng xạ nên không gây ra bất kỳ mối đe dọa nào cho sức khỏe và môi trường".
Đột quỵ và chứng mất trí nhớ thường được xem là hệ quả tự nhiên của dân số già. Đáng chú ý, các nhà khoa học ở Anh ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy ô nhiễm không khí góp phần gây ra chứng mất trí nhớ và bệnh lý về não.
Theo báo The Guardian (Anh), hơn 413.000 người đã tham gia dự án nghiên cứu của Ngân hàng sinh học Vương quốc Anh (UK Biobank) ở độ tuổi 40 - 69 và không mắc chứng mất trí nhớ, ung thư hoặc đột quỵ khi bắt đầu nghiên cứu. Sức khỏe của họ được theo dõi, tập trung vào mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí với quá trình chuyển đổi từ trạng thái khỏe mạnh sang đột quỵ, mất trí nhớ hoặc cả hai. Nghiên cứu cũng thu thập thông tin về lối sống của họ, bao gồm hút thuốc, tập thể dục, uống rượu và chế độ ăn uống, cũng như tình trạng kinh tế - xã hội.
Trong suốt 11 năm nghiên cứu, đã có 6.484 người bị đột quỵ, 3.813 người mắc chứng mất trí nhớ và 376 người bị đột quỵ lẫn mất trí nhớ. Sau khi tính đến những yếu tố rủi ro khác, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối quan hệ giữa việc tiếp xúc với ô nhiễm không khí trong thời gian dài và chứng mất trí nhớ, cũng như sự tiến triển của chứng mất trí nhớ sau đột quỵ.
GS Frank Kelly tại Trường ĐH Imperial College London (Anh), thành viên nhóm nghiên cứu, nhận định những phát hiện mới này đã giúp làm rõ ảnh hưởng của ô nhiễm không khí đối với sự tiến triển của đột quỵ và chứng mất trí nhớ. Chuyên gia này cảnh báo nếu các quy định về môi trường không đáp ứng tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới nhanh nhất có thể, sẽ khiến hàng ngàn người có nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng như đột quỵ và mất trí nhớ chỉ vì không thể hít thở không khí trong lành.
Một ủy ban chuyên gia thuộc chính phủ Anh cũng đã xem xét 69 nghiên cứu và đưa ra kết luận vào năm 2022 rằng có khả năng việc ô nhiễm không khí đẩy nhanh suy giảm nhận thức ở người cao tuổi và làm tăng nguy cơ phát triển chứng mất trí nhớ. Một báo cáo chuyên sâu hơn cũng nhấn mạnh ngày càng có nhiều nghiên cứu về ô nhiễm không khí và sự tiến triển của tình trạng suy nhược cũng như suy giảm nhận thức nói chung ở người cao tuổi.
Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) vừa phê duyệt cho các quỹ giao dịch trao đổi (ETF) Bitcoin đầu tiên được niêm yết trên sàn chứng khoán. Diễn biến này được xem là bước ngoặt không chỉ đối với Bitcoin - đồng tiền điện tử lớn nhất thế giới - mà còn với toàn bộ ngành công nghiệp tiền ảo nói chung.
Yêu cầu từ thực tiễn
Theo giới đầu tư, đây là cú hích quan trọng đối với ngành công nghiệp tiền ảo sau năm 2023 đầy sóng gió. Bitcoin của quỹ ETF sẽ được niêm yết trên sàn chứng khoán Nasdaq, NYSE và CBOE, đồng thời được bảo chứng bởi lượng Bitcoin mua từ các sàn giao dịch tiền số, với sự giám sát của các đơn vị chuyên trách, ví dụ Coinbase Global. Các bên sẽ tạo ra cơ chế giám sát thị trường, giúp tránh nguy cơ thao túng giá Bitcoin và đưa phí giao dịch về mức 0,2%-0,8%, thấp hơn nhiều so với trung bình phí giao dịch trên thị trường nói chung.
Động thái của Mỹ đối với Bitcoin cũng đặt ra các vấn đề về ứng xử, xây dựng khung khổ pháp lý về tiền kỹ thuật số tại Việt Nam. Theo thống kê của Crypto Crunch App - ứng dụng tại Mỹ, Việt Nam có gần 26 triệu người sở hữu tiền ảo, đứng thứ 3 thế giới, chỉ sau Ấn Độ và Mỹ. Một số liệu thống kê khác cũng cho thấy Việt Nam là một trong những quốc gia có giao dịch tiền số lớn trên các sàn giao dịch hiện nay.
Theo tìm hiểu của phóng viên, nhiều người ở Việt Nam đang sở hữu các loại tiền số có giá trị lớn như Bitcoin, Ethereum... và giao dịch qua các sàn của nước ngoài. Anh Nguyễn Quang H. (quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) cho biết việc giao dịch hiện nay khá dễ dàng, chỉ cần đăng ký tài khoản trên sàn điện tử, chẳng hạn sàn lớn như Binance. Nhà đầu tư chuyển tiền cá nhân vào tài khoản trên sàn giao dịch để mua các đồng tiền ảo với mục đích đầu tư, tích trữ tài sản.
Sau khi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ phê duyệt cho các quỹ giao dịch trao đổi Bitcoin đầu tiên được niêm yết trên sàn chứng khoán, giá đồng Ethereum tăng vọt trong khi đồng Bitcoin giữ đà tăng giá Ảnh: REUTERS
Ngay từ năm 2017, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt đề án Hoàn thiện khung pháp lý để quản lý, xử lý đối với các loại tài sản ảo, tiền điện tử, tiền ảo. Theo đó, Bộ Tư pháp được giao chủ trì rà soát, đánh giá thực trạng pháp luật về tài sản ảo, tiền ảo ở Việt Nam và nghiên cứu, khảo sát kinh nghiệm quốc tế; hoàn thành vào năm 2019. Tuy nhiên, đến nay, các đơn vị được giao nhiệm vụ vẫn đang trong giai đoạn "nghiên cứu".
TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng, cho rằng việc khẩn trương nghiên cứu khung khổ pháp lý cho tiền ảo, tài sản ảo là cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh một số nước có những động thái liên quan các loại tiền ảo, nhất là đồng tiền thuộc hàng lớn nhất - Bitcoin. Ông Hiếu nhận xét việc các bộ, ngành đã được giao nhiệm vụ từ năm 2017 nhưng đến nay chưa hoàn thành cho thấy phản ứng chính sách còn chậm so với yêu cầu thực tiễn.
Theo luật sư Bùi Đình Ứng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, Việt Nam chưa công nhận tiền ảo là phương tiện thanh toán hợp pháp, đồng thời chưa công nhận quyền sở hữu đối với tài sản ảo, tài sản kỹ thuật số. Nhưng trên thực tế, các giao dịch trao đổi, mua bán tiền ảo, tài sản ảo vẫn diễn ra hằng ngày. Điều này sẽ dẫn đến chuyện có thể xảy ra những tình huống tranh chấp và nhiều vấn đề liên quan việc thực hiện nghĩa vụ thuế phát sinh từ các giao dịch tài sản ảo.
Thận trọng nhưng không chậm trễ
Theo TS Nguyễn Trí Hiếu, trước những thay đổi nhanh chóng về chính sách đối với tiền ảo của một số quốc gia trên thế giới, việc nghiên cứu kinh nghiệm để quản lý tiền số phù hợp với Việt Nam là rất cần thiết.
Thừa nhận đây là vấn đề khó và có nhiều rủi ro liên quan rửa tiền nhưng ông Hiếu cho rằng cần sớm đề xuất các phương án thí điểm bước đầu, sau đó sẽ cân nhắc đưa ra quy định phù hợp. "Không nên vì lo ngại rủi ro mà chậm trễ trong nghiên cứu chính sách" - ông nhìn nhận.
Bà Jenny Nguyễn, Giám đốc vận hành Quỹ Tài chính Kyros Ventures, nêu quan điểm để quản lý giao dịch crypto (tiền điện tử hoặc tiền được mã hóa) trong tương lai gần, Việt Nam cần sớm công nhận Bitcoin là một loại hàng hóa. Từ đó, mở hướng xây dựng khung pháp lý cho phép đầu tư Bitcoin giống những loại tài sản dân sự khác. Đồng thời, có những biện pháp bảo vệ nhà đầu tư, chống gian lận và rửa tiền bằng công nghệ cao.
Ở góc nhìn ngược lại, bà Lê Ngọc Mỹ Tiên, CEO của Công ty CP BlockchainWork, cho rằng Việt Nam không nên nóng vội, cần xem xét kỹ lưỡng trước khi thông qua các quy định về quản lý crypto. Trước hết, cơ quan quản lý nên tăng cường trao đổi với doanh nghiệp, đơn vị nghiên cứu để có cơ sở thông tin và phương án quản lý phù hợp. Song song đó, cần theo dõi các quốc gia đã ban hành khung pháp lý về giao dịch tiền số, tài sản mã hóa để rút kinh nghiệm.
Là cơ quan được Bộ Tài chính giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu xây dựng quy chế về tài sản ảo, tiền ảo, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết đây là lĩnh vực mới tại Việt Nam, tương đối nhạy cảm. Do đó, phương pháp nghiên cứu phải rất thận trọng để bảo đảm toàn diện mọi khía cạnh.
Sau khi lấy ý kiến các bộ, ngành, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã báo cáo Bộ Tài chính để đề xuất Thủ tướng thành lập tổ công tác liên ngành về nghiên cứu, xây dựng khung chính sách cho tài sản ảo, tiền ảo. Việc này nhằm tiếp cận kinh nghiệm của các nước trên thế giới để áp dụng vào thực tế của Việt Nam một cách phù hợp; tham mưu cho các cấp có thẩm quyền về xây dựng khung pháp lý, tổ chức quản lý chặt chẽ, hiệu quả, an toàn.
Giải pháp ngăn chặn rửa tiền
Ông Giáp Văn Đại, nhà sáng lập kiêm CEO của Nami Foundation, nhận định việc có khung pháp lý cho Bitcoin dưới dạng là một hàng hóa với quyền sở hữu và giao dịch đồng nghĩa việc có thể ngăn chặn rửa tiền. Khi nhà đầu tư phát sinh bất cứ giao dịch Bitcoin với giá trị lớn, cơ quan quản lý có quyền nghi ngờ và ngăn chặn, truy xuất nguồn gốc.
Nhiều chuyên gia cho rằng người đầu tư tiền số tại Việt Nam đang gặp rủi ro rất lớn khi chưa có quy định nào bảo vệ họ. Bởi vậy, cần có tổ chức chuyên cung cấp thông tin giao dịch về loại tiền số để nhà đầu tư nắm bắt kịp thời, hạn chế rủi ro.
Theo ông Khôi Lê, Giám đốc Quốc gia thị trường Việt Nam nền tảng Meta (chủ quản của mạng xã hội Facebook, Instagram), năm 2024 có 5 xu hướng mạng xã hội nổi bật trên các nền tảng của Meta mà doanh nghiệp không thể bỏ qua.
Thứ nhất, sự phát triển của thế hệ Gen Z
Gen Z (những người sinh ra từ năm 1996 đến 2012) đang dần gia tăng sức ảnh hưởng khi họ bắt đầu có thu nhập, mở tài khoản ngân hàng và tham gia vào các hoạt động kinh doanh.
Ước tính đến năm 2025, nhóm này sẽ chiếm tới một phần tư dân số khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Báo cáo thường niên SYNC do Meta thực hiện cho thấy Gen Z sẽ là một phân khúc có sức ảnh hưởng mạnh mẽ, đặc biệt tại khu vực Đông Nam Á khi giới trẻ tại đây có lối sống gắn liền với công nghệ và các thiết bị số, với 82% người tham gia khảo sát cho biết họ đang tham gia vào các cộng đồng trực tuyến.
Hộ gia đình nhỏ và độc thân thúc đẩy xu hướng gia tăng của các sản phẩm dùng một lần, đồ điện gia dụng và sản phẩm thiết yếu cỡ nhỏ.
Thứ hai, "nền kinh tế độc thân"
Báo cáo SYNC cho thấy xu hướng hộ gia đình ít thành viên hay một thành viên đang ngày càng trở nên phổ biến.
Tại Việt Nam, hộ gia đình nhỏ và độc thân là các nhóm có mức độ tăng trưởng nhanh nhất với tỉ lệ 1,1% tăng trưởng kép hằng năm từ năm 2023 đến năm 2030. Xu hướng này thúc đẩy sự gia tăng của các sản phẩm dùng một lần, đồ điện gia dụng và sản phẩm thiết yếu cỡ nhỏ.
Ngoài ra, những người tiêu dùng độc thân thường có xu hướng dành nhiều thời gian hơn cho các thiết bị điện tử cá nhân và mạng xã hội, tham gia các cộng đồng trực tuyến và theo dõi các nhà sáng tạo nội dung.
5 xu hướng mạng xã hội trong năm 2024 theo dự báo của Meta
Ba xu hướng tiếp theo cũng nổi bật trong năm 2024 là sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), kinh doanh hội thoại và sự phổ biến các video ngắn như Reels.
Nội dung từ các nhà sáng tạo trên Reels cũng ảnh hưởng đến cách người tiêu dùng Việt Nam mua sắm. 67% người tham gia khảo sát cho biết họ tìm ra các thương hiệu và sản phẩm phù hợp từ các nhà sáng tạo nội dung trên các nền tảng của Meta ít nhất hằng tuần, cao hơn khoảng 20% so với các nền tảng khác.
Trước xu thế trên, ông Khôi Lê cho rằng năm 2024 sẽ đánh dấu sự thay đổi lớn của các quy trình tiếp thị truyền thống.
Kỷ nguyên của giai đoạn nhận thức, cân nhắc và mua hàng một chiều sẽ dần biến mất dưới tác động của chuyển đổi số. Để tiếp tục phát triển, các nhà tiếp thị phải chuyển đổi sang một cách tiếp cận khác linh hoạt và toàn diện hơn.
Ông trùm công nghệ đã xác nhận với CNBC việc kết hôn với bạn trai Mulherin nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết.
Hình ảnh xuất hiện trên mạng xã hội hôm 11-1 (giờ Mỹ) cho thấy hôn lễ của cặp đôi được tổ chức tại một bãi biển không được tiết lộ ở San Francisco – Mỹ.
Tham dự hôn lễ của họ chỉ có khoảng 10 người thân thiết.
"Mặc dù CEO Alman sở hữu khối tài sản từ 500-700 triệu USD nhưng đám cưới với bạn trai Mulherin được tổ chức rất đơn giản" – trang The Messenger bình luận.
Altman trao nhẫn cho bạn đời Mulherin. Ảnh: Instagram
Mulherin sinh ra ở Úc, là kỹ sư phần mềm tốt nghiệp ĐH Melbourne (Úc). Trước đây anh từng làm kỹ sư phần mềm tại Meta trong khoảng thời gian từ tháng 8-2020 đến tháng 11-2022.
Cặp đôi hiếm khi công khai về mối quan hệ, do đó dư luận không có nhiều thông tin về cặp đôi, bao gồm cả việc họ đã "yêu nhau bao lâu".
Trong lần tiết lộ hiếm hoi vào tháng 9 năm ngoái, CEO OpenAI nói rằng cả 2 đang ở San Francisco và đều mong muốn có con trong tương lai gần.
Lần xuất hiện công khai đầu tiên của cặp đôi là tại bữa tối ở Nhà Trắng vào tháng 6-2023 do Tổng thống Joe Biden tổ chức chiêu đãi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Khi đó, "cha đẻ" của ChatGPT đưa bạn trai Mullherin đến làm khách.
Altman đồng sáng lập OpenAI vào năm 2015 và giữ chức vụ Giám đốc điều hành của công ty đứng sau ChatGPT từ năm 2019 cho đến tháng 11 năm 2023, khi ông bất ngờ bị hội đồng quản trị sa thải.
Altman được phục chức sau khi hơn 700 nhân viên của OpenAI cùng ký vào đơn yêu cầu Hội đồng quản trị đưa ông trở lại, bằng không họ sẽ đồng loạt nghỉ việc.
Cặp đôi hạnh phúc trong hôn lễ được tổ chức tại một bãi biển bí mật. Ảnh: Instagram
Có khoảng 10 người dự hôn lễ đơn giản của Altman với bạn trai Mulherin. Ảnh: Instagram
Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) vừa phê duyệt cho các quỹ giao dịch trao đổi (ETF) Bitcoin đầu tiên được niêm yết trên sàn chứng khoán.
ETF (Exchange Traded Fund) là quỹ đầu tư mô phỏng theo biến động của chỉ số chứng khoán hoặc trái phiếu. Thay vì phải tìm đến một số sàn giao dịch như Binance hay Coinbase để mua và nắm giữ Bitcoin, các nhà đầu tư hiện có thể tiếp cận với đồng tiền điện tử lớn nhất thế giới mà không cần trực tiếp nắm giữ nó.
"Quyết định được SEC phê duyệt ngày 11-1 (giờ Việt Nam)" – hãng Reuters dẫn thông tin từ SEC.
Chủ tịch SEC Gensler cho biết cơ quan này đã phê duyệt 11 đơn đăng ký ETF Bitcoin, trong đó có của BlackRock, Ark Investments, 21Shares, Fidelity, Invesco hay VanEck.
Việc phê duyệt ETF Bitcoin đánh dấu bước ngoặt quan trọng với toàn bộ thị trường tiền điện tử. Ảnh: CNBC
Bitcoin của quỹ ETF sẽ được niêm yết trên sàn chứng khoán Nasdaq, NYSE và CBOE, đồng thời được bảo chứng bởi lượng Bitcoin mua từ các sàn giao dịch tiền số, dưới sự giám sát của các đơn vị chuyên trách.
Giao dịch dự kiến có thể bắt đầu trong ngày 12-1 (giờ Việt Nam). Theo đó, các bên sẽ tạo ra cơ chế giám sát thị trường, giúp tránh nguy cơ thao túng giá Bitcoin và đưa phí giao dịch về mức 0,2-0,8%, thấp hơn nhiều so với trung bình phí giao dịch trên thị trường ETF nói chung.
Việc mua ETF Bitcoin ở hình thức giao ngay giúp nhà đầu tư tiếp cận với giao dịch Bitcoin, tránh được nhiều rủi ro so với sở hữu Bitcoin trực tiếp. Theo cách giao dịch tiền điện tử truyền thống, các bước như thiết lập ví, lập tài khoản trên sàn, tạo hồ sơ cá nhân thường có bảo mật kém, dễ bị tin tặc tấn công.
Ngoài ra, ETF Bitcoin niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán được quản lý chặt chẽ bởi cơ quan chức năng, giúp mọi nhà đầu tư đều có thể tiếp cận.
Động thái của SEC được đánh giá là một bước ngoặt quan trọng đối với Bitcoin cũng như toàn bộ thị trường tiền điện tử.
Toàn bộ thị trường tiền điện tử đã trở nên sôi động sau quyết định của SEC, chẳng hạn giá Bitcoin đã tăng 1,3% lên mức 46.541 USD. Đồng tiền điện tử lớn thứ hai thế giới là Ethereum cũng tăng 8,4%, lên 2.570 USD.
Thông tin trên do Cốc Cốc công bố trong "Báo cáo Xu hướng tìm kiếm năm 2023 tại Việt Nam hôm nay" ngày 11-1.
Báo cáo nêu rõ, xét trên tổng thể cả năm, nội dung giải trí đã gia tăng tới 3 lần về lượng tìm kiếm so với năm 2022, đưa chủ đề này trở thành chủ đề thịnh hành nhất trên Tìm kiếm Cốc Cốc năm 2023.
Về tỷ trọng, chủ đề giải trí chiếm 27,5% tổng lượng tìm kiếm trong tốp 10 chủ đề tìm kiếm hàng đầu. Tiếp đến là các chủ đề giáo dục và công nghệ với tỷ trọng lượng tìm kiếm lần lượt là 23,8% và 23,7%.
Đáng chú ý, việc làm và du lịch cũng trở thành chủ đề có lượng tìm kiếm tăng vọt trên Cốc Cốc trong năm 2023.
Từ khoá "concert", "tìm việc làm" và "chatgpt" cùng các chủ đề giải trí, giáo dục và công nghệ được tìm kiếm nhiều nhất tại Việt Nam trên trình duyệt Cốc Cốc năm 2023. Ảnh: Cốc Cốc
Từ khoá "concert" được tìm kiếm nhiều nhất trên Cốc Cốc khi xét trên tổng thể tăng 17% so với năm 2022. Trong đó, các cụm từ như "concert hoàng thùy linh" hay "concert blackpink" được tìm kiếm thịnh hành nhất.
Từ khoá "tìm việc làm" cũng được tìm kiếm nhiều trên Cốc Công, tăng gấp 17,37 lần so với năm 2022.
Từ khoá "chatgpt" cũng được đặc biệt tìm kiếm nhiều trên Cốc Cốc trong năm 2023. Thực tế, ChatGPT của OpenAI đã gây sốt toàn cầu với khả năng trả lời câu hỏi về mọi chủ đề khi ra mắt vào cuối năm 2022.
Cùng với sự bùng nổ của ChatGPT, lượng tìm kiếm của các cụm từ liên quan công cụ AI đã tăng đến hơn 132 lần so với năm trước.
Báo cáo cũng cũng đề cập các chủ đề khác được tìm kiếm nhiều trên Cốc Cốc trong năm 2023 như: Đồ ăn, du lịch, thể thao, tài chính, thương mại điện tử, xe cộ.
